اوقات شرعی تهران
اذان صبح ۰۳:۴۲:۰۷
اذان ظهر ۱۲:۰۲:۴۶
اذان مغرب ۱۹:۰۷:۵۳
طلوع آفتاب ۰۵:۱۵:۲۲
غروب آفتاب ۱۸:۴۸:۴۱
نیمه شب ۲۳:۱۵:۵۴
قیمت سکه و ارز
۱۳۹۳/۱۱/۲۰ - ۰۹:۵۸
جشنواره فیلم فجر و سینمای انقلاب چیست؟

نسبت جشنواره فیلم فجر و سینمای انقلاب چیست؟/جشنواره ای که نقشی در بازتولید سینمای انقلاب ندارد

جشنواره فیلم فجر درحالی به سی‌وسومین دوره خودش رسیده که هنوز هم نقش چندانی در بازتولید سینمای انقلاب ندارد.

نسبت جشنواره فیلم فجر و سینمای انقلاب چیست؟/جشنواره ای که نقشی در بازتولید سینمای انقلاب ندارد

جشنواره فیلم فجر درحالی به سی‌وسومین دوره خودش رسیده که هنوز هم نقش چندانی در بازتولید سینمای انقلاب ندارد. جشنواره‌ای که بیش از گفتمان انقلاب، به نگره‌های شبه‌روشنفکرانه گرایش یافته است؛ اما مهم‌ترین معضل جشنواره فجر، عدم دستیابی به یک چارچوب نظری برای سینمای انقلاب است. بدون تردید بنا کردن چنین چارچوبی برعهده متفکران و نظریه‌پردازان است. همچنان که شهید سیدمرتضی آوینی در مدت کوتاه پیش از شهادت تلاش‌هایی در این راستا انجام داد که خلاصه این تلاش‌ها را می‌توان در مجموعه کتاب سه جلدی «آینه جادو» مطالعه کرد؛ اما می‌توان شاخص‌هایی را برای سینمای تراز انقلاب طرح کرد.
برای نمونه فیلم‌های انقلابی مسئله‌محور هستند. به این معنا که نمی‌توانند از کنار ابتلائات تحمیل شده بر افراد و جامعه به‌سادگی عبور کنند. طرح کاستی‌ها، بی‌عدالتی‌ها و مشکلات اجتماعی و فرهنگی در این گونه آثار، نه مستمسکی برای روشنفکرنمایی و جلب توجه جشنواره‌های خارجی که راهی برای کاهش مصائب و نزدیک شدن به جامعه آرمانی است. معنویت جاری در این آثار، رهبانی و انزواطلبانه نیست. معنویت و عرفان جاری در سینمای مطلوب انقلاب، به تبعیت از روح عدالت‌خواه اسلام و شیعه، اجتماعی و سیاسی است. به این معنا که از یک طرف، معنویت این فیلم‌ها، مطالبه‌گر و آرمانگراست و از طرف دیگر، رستگاری مورد نظر فیلم برای جامعه است و نه فقط فرد. سینمای انقلاب نمی‌تواند خنثی و بی‌طرف باشد. فیلم انقلابی باید منافع سوداگران، غربگرایان و مخالفان انقلاب و نظام را تهدید کند. فیلم‌های انقلابی الزاماً باید جریان‌های ناسالم و ضدمردمی و همچنین بدخواهان نظام را دچار هراس و تشویش کنند. در سینمای انقلاب ـ برخلاف فیلم‌های تجارتی و جشنواره‌ای ـ به جای غرایز، فطرت انسانی اصل است. به همین دلیل هم روابط عاشقانه و کشمکش‌های جنسی که در تمام فیلم‌ها متداول است در این آثار دیده نمی‌شود. البته فیلم‌های انقلابی هم به انگاره‌های عاشقانه می‌پردازند، اما در این نوع فیلم‌ها، عشق استعاره‌ای از حقیقت و از خود گذشتگی انسان تلقی می‌شود. یا به عنوان یک امر منفی و غیراخلاقی معرفی می‌شود. این نگاه نیز در همان حال که برآمده از تفکر اسلامی است، می‌تواند بر ذهن و دل انسان‌ها با خاستگاه‌های متمایز اثر بگذارد، چرا که اساساً فطرت، شاخصی انسانی است و هر اثر هنری هم که فطرت انسانی را مخاطب قرار دهد، قادر به برقراری ارتباط با همه بشریت است. این روند به «رهایی از حدیث نفسانی» در این آثار انجامیده است. متعاقب نگاه فوق، فقرا و محرومان در فیلم‌های انقلابی دارای عزت و کرامت هستند. این درونمایه برخلاف نگاه مرسوم در فیلم‌های شبه‌روشنفکرانه و جشنواره‌ای به طبقه فرودست جامعه است. در فیلم‌های جریان مذکور عمدتاً فقرا تصویری تحقیرآمیز و توام با رذالت دارند، اما در فیلم‌های منسوب به گفتمان انقلاب اسلامی، مستضعفان سربلندند و در عین حال شرایط موجود را نمی‌پذیرند و برای تغییر آن مبارزه می‌کنند.
جشنواره فیلم فجر نیز زمانی می‌تواند به کارزاری برای سینمای انقلاب تبدیل شود که در سیاست‌ها و جوایز خود، به آثاری با این گونه شاخص‌ها توجه کند..

اشتراک گذاری
نظرات کاربران
هفته نامه الکترونیکی
هفته‌نامه الکترونیکی سراج۲۴ - شماره ۲۴۶
اخرین اخبار
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••